آزمایشگاه یکی از شاخه های علوم پزشکی است و بیشتر با آنالیز آزمایشگاهی خون، مایعات و بافت های بدن انسان با هدف تشخیص بیماری، پیگیری درمان و حفظ سلامت افراد جامعه سر و کار دارد.کارشناس آزمایشگاه به انجام انواع آزمایشات تخصصی مولکولی، سلولی، بافت شناسی، قارچ شناسی و ... به منظور تشخیص، درمان و پیشگیری از بیماری ها می پردازد. کارشناس آزمایشگاه با توجه به محل کار خود، وظایف متفاوتی را برعهده می گیرد.09128469468-آقای قمری
کارشناسی که در آزمایشگاه های تشخیص طبی کار می کند، نمونه گیری از افراد را انجام و در شرایط آزمایشگاهی آنها را بررسی می کند. او همه کارها را زیر نظر مسئول فنی آزمایشگاه انجام می دهد. این افراد آزمایشاتی را که پزشکان یا سایر متخصصان حوزه سلامت خواسته اند، انجام می دهند.
کارشناس آزمایشگاهی که در مراکز تحقیقاتی مشغول به کار می شود، به تهیه و بررسی نمونه های آزمایشگاهی مختلف برای یافتن بیماری ها و راه های درمان و پیشگیری از آنها می پردازد.
به طور کلی کارشناس علوم آزمایشگاهی می تواند مسوول بخش های مختلف یک آزمایشگاه تشخیص طبی مانند بخش نمونه برداری، بیوشیمی، هورمون شناسی، ایمونولوژی و یا سایر بخش های آزمایشگاه های غیر پزشکی مانند برخی بخش های آزمایشگاه های صنایع غذایی، دارویی و یا صنعتی و کارخانه ای شود .
در هر آزمایشگاه تشخیص طبی کارشناسان زیر مشغول به کار هستند :
مسئول فنی آزمایشگاه که باید دارای یکی از مدارک تحصیلی دکترای تخصصی آسیب شناسی بالینی یا تشریحی(یا هر دو)، دکترای تخصصی علوم آزمایشگاهی، دکترای حرفه ای علوم آزمایشگاهی و دکتری تخصصی تک رشته ای علوم آزمایشگاهی (در بخش مربوطه) باشد.
- کارشناس ارشد بالینی یا کارشناس ارشد یکی از رشته های علوم آزمایشگاهی (در بخش مرتبط)
- کارشناس آزمایشگاه (لیسانس علوم آزمایشگاهی یا رشته های وابسته در بخش مرتبط)
- کاردان آزمایشگاه (فوق دیپلم علوم آزمایشگاهی)
ساعت کاری کارشناس آزمایشگاه به صورت تمام وقت است. محل کار او در آزمایشگاه ها بوده و در هنگام کار باید از لباس های مخصوص استفاده کند.
آزمایشگاه مکانی است که برای انجام آزمایش علمی از جمله آزمایش هایی بر روی مواد شیمیایی ساخته می شود. در آنجا وسایل و مواد آزمایشگاهی ویژه ای قرار داده می شود که با آن ها می توان برخی آزمایش ها را انجام داد. برای مثال در آن برق، از تجهیزات، قطعات و ابزارهای برقی برای انجام آزمایش هایی بر روی سیستم های برقی استفاده می شود. آزمایشگاه ها را می توان در مدرسه ها و دانشگاه ها، صنایع، تأسیسات دولتی و ارتشی و حتی بر روی کشتی ها و هواگردها نیز یافت. در دانشگاه ها زمانی که آموزش فراگیر در یک آزمایشگاه و با آموزش انجام یک فعالیت عملی باشد آن را آموزش آزمایشگاهی می نامند. معمولا به دسته های مقابل تقسیم می شوند: آزمایشگاه های فیزیک، شیمی،کامپیوتر، بهداشت، پزشکی و تشخیص طبی
قابل اعتمادترین آزمایشی که در حال حاضر برای تشخیص کرونا مورد استفاده قرار می گیرد، آزمایش تشخیص عفونتی (پی سی آر PCR ) است، که نتیجه مثبت آن به معنی وجود ویروس است، اما نتیجه منفی آن ممکن است ۴۰ درصد خطا داشته باشد.به یاد داشته باشید اگر با فرد مبتلا به کرونا تماس داشتید، فردای آن روز اقدام به آزمایش نکنید، زیرا خطای آزمایش روز اول بسیار زیاد است بنابر این باید به مدت یک هفته صبر کرده و بعد نسبت به انجام آزمایش اقدام کنید، اما در این مدت باید ارتباط خود با دیگران را به حداقل برسانید.
اگر نسبت به ابتلای خود مشکوک هستید، اما علائم شدید ندارید و جزو گروه های پر خطر محسوب نمی شوید، لازم نیست نسبت به انجام آزمایش اقدام کنید، بلکه در خانه بمانید و استراحت کنید.
مزایای نمونه گیری آزمایش در منزل چیست؟
- پیدا کردن سیاهرگ بازویی در اغلب افراد آسان است.
- امکان انجام دادن چندین تست بر روی نمونه گرفته شده وجود دارد.
- بین نمونه های خونی که از سیاهرگ های مختلف یک فرد گرفته شده اند، تفاوتی وجود ندارد.
- سرم و پلاسما به راحتی توسط سانتریفیوژ قابل جداسازی است.
- پلاکت و عملکرد پلاکتی با خون سیاهرگی بر روی EDTA انجام می شود.
نحوه نمونه گیری آزمایش در منزل
1. ابتدا سیاهرگ مورد نظر را پیدا می کنیم. معمولاً از سیاهرگ بازویی استفاده می شود. در صورتی که به هر دلیل نتوان از سیاهرگ بازویی استفاده نمود، می توان از سیاهرگ های پشت دست یا مچ پا استفاده نمود ولی باید توجه داشته باشید که استفاده از این سیاهرگ ها همراه با درد بیشتری نسبت به سیاهرگ های بازو می باشند.
2. پس از یافتن رگ مورد نظر، بستن گارو (تورنیکه) را ۷/۵ تا ۱۰ سانتی متر بالاتر از محل خون گیری بسته و محل خون گیری را با پنبه الکل ضد عفونی کرده.
3. سوزن را در حالی که با دست بیمار زاویه ۴۵ درجه دارد را از جهتی که برش آن به سمت بالا باشد، وارد رگ نمایید.
4. پس از گرفتن خون به مقدار کافی، رگ بند را باز نموده و سوزن را خارج نمایید، سپس محل را با پنبه الکل محکم فشار دهید تا خون بند آمده و از بروز عوارضی از قبیل کبود شدن جای سوزن جلوگیری شود.
5. سوزن را از سرنگ جدا نموده و سپس خون را به آرامی از دیواره لوله آزمایش به درون لوله بریزید.
منظور از گروه های پر خطر سالمندان، افراد دارای بیماری زمینه ای، خانم های باردار، افرادی که با سالمندان، بیماران زمینه ای و خانم های باردار ارتباط مستقیم دارند و افرادی است که در خوابگاه ها و پادگان ها حضور دارند.
همچنین به یاد داشته باشید برای بیرون آمدن از قرنطینه آزمایش مجدد لازم نیست، کافی است طبق دستورالعمل ها رفتار کنید.
یعنی اگر خفیف به بیماری مبتلا شدید ۱۰ روز بعد از شروع علامت به شرطی که تمام علامت ها (به جز حس بویایی و چشایی) بدون دارو از بین رفته باشد و اگر در بیمارستان بستری شدید، ۲ هفته پس از ترخیص از بیمارستان می توانید از قرنطینه خارج شوید.
نام آزمایش سرولوژی یا آنتی بادی نیز این روزها زیاد به گوش می خورد، این تست برای مطالعات جمعیتی مناسب است و تنها مشخص می کند که کسی قبلا کرونا گرفته یا خیر و آنتی بادی در بدن فرد موجود هست یا نه.
این آزمایش تا ۳۰ درصد هم احتمال خطا دارد و اگر شک دارید که در حال حاضر مبتلا به کرونا هستید یا خیر، این تست به کارتان نمی آید.
همچنین سی تی اسکن ریه نیز برای تشخیص اولیه کرونا و بدون تجویز پزشک خطرناک است و ممکن است تا ۴۵ درصد خطا داشته باشد. این روش تشخیصی هم فقط وقتی احتمال درگیری زیاد ریه است باید انجام شود.
این گزارش را روابط دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با هدف آگاهی نسبت به آزمایش های تشخیص کووید۱۹ منتشر کرد.
مهمترین نکات ایمنی در آزمایشگاه
نکات بسیاری برای افزایش امنیت در آزمایشگاه وجود دارد که چنانچه فرد آن ها را رعایت نماید، احتمال بروز خطرات کاهش یافته و از سلامت آزمایش کننده حفاظت می شود.
در آزمایشگاهی که ایمن و استاندارد است و پرسنل تمام نکات ایمنی در آزمایشگاه را رعایت می کنند، حوادث و جراحات به ندرت اتفاق می افتد. عموما این حوادث زمانی به وقوع می پیوندند که نکات ایمنی رعایت نشوند و از طرف پرسنل بی توجهی صورت گرفته باشد. بنابراین آشنایی با خطرات موجود در محیط آزمایشگاه و همچنین دانستن نکات ایمنی مرتبط با آن، از اهمیت بسیاری برخوردار بوده و سلامت پرسنل به آن وابسته است.
مدیریت خطر و پروتکل های ایمنی در آزمایشگاه در دوران پاندمی کرونا
طرز صحیح پوشیدن لباس در آزمایشگاه:زمانی که صحبت از ایمنی در آزمایشگاه[۱] به میان می آید، اولین نکته ای که باید بدان توجه کرد، نوع لباس پوشیدن است.
۱- حتما در محیط کار آزمایشگاه، باید روپوش آزمایشگاهی به تن کنید. این کار از تماس مستقیم پوست دست ها و بدن شما با مواد شیمیایی جلوگیری می کند. روپوش آزمایشگاهی جزو یکی از وسایل حفاظت شخصی محسوب می شود که در ادامه در مورد آن صحبت خواهیم کرد.یکی از نکات ایمنی در آزمایشگاه پوشیدن کفش مناسب است
۲- پوشیدن دمپایی، صندل، کفش های جلو باز و کفش های پاشنه بلند در آزمایشگاه ممنوع است. زیرا در صورت ریختن مواد شیمیایی بر روی پا، پوست پا صدمه خواهد دید. این مورد یکی از مهمترین نکات ایمنی در آزمایشگاه محسوب می شود.
۳- از دیگر نکات ایمنی در آزمایشگاه آن است که استفاده از لنزهای چشمی در آزمایشگاه ممنوع است. حتی اگر شما عینک ایمنی نیز به چشم داشته باشید، باز هم چشم شما در برابر بخار مواد شیمیایی در امان نیست.
بخار بعضی از مواد شیمیایی رطوبت چشم را به خود جذب کرده و باعث خشک شدن چشم می شوند. در این صورت چنانچه لنز به چشم داشته باشید، برای برداشتن لنزها مجبور به عمل جراحی خواهید بود.
۴- به تن کردن شلوارک و دامن های بالاتر از زانو در محیط آزمایشگاه مجاز نیست. زیرا در صورت ریختن مواد شیمیایی بر روی پوست برهنه، فرد آسیب دیده و پوست او دچار جراحت و سوختگی می شود.
بستن مو در پشت سر یکی از نکات ایمنی در آزمایشگاه است موهای خود را در پشت سر جمع کنید
۵- در آزمایشگاه از پوشیدن لباس های آویزان و گشاد اجتناب کنید. زیرا ممکن است در حالی که شما مشغول به کار با چراغ بونزن و یا تجهیز مشابهی هستید، آتش بگیرد و باعث صدمه به شما شود.
۶- چنانچه موی شما بلند است، باید موهای خود را در پشت سر خود جمع کنید و آن ها را ببندید. زیرا ممکن است در اثر تماس ناخواسته با شعله ی آتش، آتش بگیرد و یا به مواد شیمیایی آغشته شود.
۷- در حد امکان از به دست کردن ساعت، جواهرات و انگشتر در محیط آزمایشگاه خودداری کنید. زیرا ممکن است با جذب بخارهای شیمیایی، موجب بروز خارش و التهاب پوست شود.
دستورالعمل جمع آوری نمونه کشت ادرار
- نیازی به محدودیت غذایی قبل از انجام آزمایش نیست.
- بهترین نمونه برای تشخیص عفونت های ادراری نخستین ادرار صبحگاهی است.
- دست های خود را کاملا با آب و صابون شسته و به خوبی با دستمال کاغذی خشک کنید.
- بانوان: با یک دست، چین های پوستی دستگاه تناسلی را از هم باز کرده و با یک دستمال یکبار مصرف مرطوب حاوی صابون اطراف پیشابراه و مقعد را از جلو به عقب تمیز کنید. سپس دستمال جدید برداشته و با آب مرطوب کنید و مجددا عمل تمیز کردن را انجام دهید و کاملا آبکشی نمایید. درب ظرف ادرار را باز کنید (تحت هیچ عنوان دست های شما نباید با سطح داخلی ظرف تماس پیدا کند).
- سپس اول ادرار را در توالت تخلیه نموده و وسط ادرار را در ظرف مخصوص جمع آوری ادرار قرار دهید. آخر ادرار را نیز در دستشویی بریزید.
- آقایان: سر آلت را با یک دستمال یکبار مصرف مرطوب آغشته به صابون تمیز کنید و دستمال را دور بیندازید. سپس دستمال جدیدی برداشته و با آب مرطوب کرده و مجددا تمیز کردن را انجام دهید و مانند روش بالا میانه ادرار را جمع آوری نمائید.
- نوزادان: در مورد نوزادان و کودکان زیر دو سال باید از کیسه های سترون شده مخصوص جمع آوری (Urine Bag) استفاده کرد، کیسه باید متناسب با جنس کودک ( پسرانه یا دخترانه) باشد. این کیسه نباید بیش از 45 دقیقه به مجرای ادار متصل باشد. وقتی حدود 15-10 میلی لیتر ادرار در کیسه جمع شد جهت کشت و انالیز ادرار مناسب است.
- اگر طی دو هفته قبل دارو مصرف نموده اید حتما در مورد داروهای مصرفی خود قبل از نمونه گیری با آزمایشگاه مشورت کنید.
- اگر پزشک جهت عفونت کنونی آنتی بیوتیک تجویز نموده، آزمایش کشت ادرار حتما قبل از شروع آنتی بیوتیک انجام شود.
- دستورالعمل جمع آوری ادرار 12 ساعته
- ادرار را در ظرف مخصوصی که به شما تحویل داده شده است جمع آوری نمائید.
- در مورد برخی آزمایشات ماده نگهدارنده خاصی به ظرف اضافه شده که ممکن است سمی و خطرناک باشد لطفا آنرا دور نریخته و از تماس آن با بدن جدا خودداری فرمایید.
- در ساعت معینی ادرار کرده و آن را دور بریزد و از آن ساعت به بعد نمونه ادرار خود را به طور کامل در داخل ظرف به مدت 12 ساعت جمع آوری کند و در رأس ساعت پایانی ادرار مرحله آخر را در ظرف مخصوص آزمایشگاه بریزد .
- به طور مثال : رأس ساعت 7 شب با تخلیه کامل مثانه ادرار را دور ریخته و از این ساعت به بعد تا رأس ساعت 7 صبح روز بعد ( 12 ساعت) تمام حجم ادرار جمع آوری شده در مثانه را در ظرف مخصوص جمع آوری نماید. توجه شود که ادرار مربوطه به ساعت 7 صبح روز بعد که پایان 12 ساعت می باشد می بایست در ظرف مخصوص جمع آوری شود.
- ادرار جمع آوری شده را هرچه سریعتر به ازمایشگاه تحویل داده و در صورت تأخیر در یخچال نگهداری نمایید.
دستورالعمل جمع آوری ادرار 24 ساعته
ادرار را در ظرف مخصوصی که به شما تحویل داده شده است جمع آوری نمائید.
در مورد برخی آزمایشات ماده نگهدارنده خاصی به ظرف اضافه شده که ممکن است سمی و خطرناک باشد لطفا آنرا دور نریخته و از تماس آن با بدن جدا خودداری فرمایید.
در ساعت معینی ادرار کرده و آن را دور بریزد و از آن ساعت به بعد نمونه ادرار خود را به طور کامل در داخل ظرف به مدت 24 ساعت جمع آوری کند و در رأس ساعتی که روز قبل ادرار را دور ریخته است ادرار مرحله آخر را در ظرف مخصوص آزمایشگاه بریزد.
به طور مثال : رأس ساعت 7 صبح با تخلیه کامل مثانه ادرار را دور ریخته و از این ساعت به بعد تا رأس ساعت 7 صبح روز بعد ( 24 ساعت) تمام حجم ادرار جمع آوری شده در مثانه را در ظرف مخصوص جمع آوری نماید. توجه شود که ادرار مربوطه به ساعت 7 صبح روز بعد که پایان 24 ساعت می باشد می بایست در ظرف مخصوص جمع آوری شود.
ادرار جمع آوری شده را هرچه سریعتر به ازمایشگاه تحویل داده و در صورت تأخیر در یخچال نگهداری نمایید.
دستورالعمل نمونه گیری جهت انجام آزمایش مدفوع (OP)
4 تا 5 روز پیش از نمونه گیری از درمان با روغن های کرچک یا روغن های معدنی، بیسموت، منیزیوم، ترکیبات ضد اسهال، تنقیه با باریوم و مصرف آنتی بیوتیک ها مگر به دستور پزشک معالج خودداری نمایید.
نمونه مدفوع باید در ظرف پلاستیکی که از طرف آزمایشگاه در اختیار مراجعین قرار می گیرد، جمع آوری شود.
توجه: چنانچه فرد آزمایش دهنده بستری است، نمونه را در یک ظرف خشک جمع آوری نموده و سپس با استفاده از چوب مخصوص (آبسلانگ)، نمونه را به ظرف برچسب دار آزمایشگاه منتقل نمایید.
نمونه مدفوع نباید با دستمال کاغذی، صابون، ادرار یا آب مخلوط شود. ادرار می تواند برخی از انگل های فعال را از بین ببرد.
نمونه های مشکوک به اسهال خونی باید بلافاصله به آزمایشگاه ارسال گردند.
در صورت درخواست سه نوبت آزمایش مدفوع هر نوبت در یک روز یا یک روز در میان انجام شود و اگر فرد دچار یبوست باشد وی باید سه نمونه را حداکثر در فاصله زمانی 10 روز جمع آوری کند، مگر آنکه مدت زمان دفع بیش از این باشد.
اگر نمونه مدفوع، اسهالی و لزج باشد باید سریعا به آزمایشگاه منتقل شود.
در صورت مشاهده کرم و هر مورد مشکوک به آزمایشگاه اطلاع دهید.
برای دادن نمونه مدفوع احتیاج به ناشتا بودن نیست.
اگر درون قوطی مایع باشد مواظب باشید بیرون نریزد.
اگر دارو مصرف می کنید حتما در مورد داروهای مصرفی خود قبل از نمونه گیری با آزمایشگاه مشورت کنید. همچنین اگر در طول دو هفته قبل از انجام آزمایش، داروهایی مانند تتراسایکلین و مترونیدازول مصرف نموده اید حتما به آزمایشگاه اطلاع دهید.
دستورالعمل نمونه گیری جهت انجام آزمایش بررسی خون مخفی در مدفوع (OB)
خانم ها یی که عادت ماهیانه هستند تا سه روز پس از پایان دوره فوق از انجام این آزمایش خودداری نمایند.
چنانچه بیمار به بواسیر یا شقاق مقعد مبتلابوده و خونریزی واضحی از این ضایعات مشاهده می گردد، قبل از انجام آزمایش به آزمایشگاه اطلاع داده شود.
چنانچه بیمار به علل مختلف دچار خونریزی از لثه ها یا مخاط دهان است، بلع خون از این ناحیه سبب مثبت شدن کاذب آزمایش می گردد.
دو تا سه روز پیش از آزمایش و در طی دوره جمع آوری نمونه، از خوردن غذاهای دارای گوشت قرمز (بهتر است گوشت مرغ و ماهی نیز مصرف نگردد)، سبزیجات خام بخصوص شلغم، ترب و تربچه، قارچ، کلم بروکلی، گل کلم، پرتقال، موز، انگور، طالبی یا گرمک، خربزه، ترب کوهی خودداری شود.
حداقل از هفت روز قبل از انجام آزمایش از مصرف داروهای سالیسیلات مانند آسپیرین، سایر داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوبروفن، ایندومتاسین، دیکلوفناک سدیم، داروهای استروئیدی، کلشی سین، ویتامین C، آنتی اسیدها، ترکیبات آهن دار، ترکیبات یددار، دیورتیک های تیازیدی، رزرپین اجتناب گردد، در غیر این صورت به آزمایشگاه اطلاع داده شود. لازم به ذکر است که با توجه به تنوع داروهای مصرفی و امکان تداخل آنها با نتایج آزمایش بهتر است مصرف هرگونه دارو را قبل از انجام آزمایش به اطلاع پزشک معالج برسانید.
نمونه مدفوع باید در ظرف مخصوصی که آزمایشگاه در اختیار شما قرار می دهد و تمیز، دردار و فاقد مواد نگه دارنده است، جمع آوری گردد.
چنانچه به علتی امکان جمع آوری مستقیم مدفوع در ظرف نمونه گیری مقدور نباشد باید نکات زیر حتما رعایت گردد:
قبل از اجابت مزاج، کف توالت باید کاملا شسته و عاری از مواد شوینده و پاک کننده باشد (ترجیحا بهتر است دوبار سیفون کشیده شود)
پس از اجابت مزاج با استفاده از آبسلانگ یا اپلیکاتور، مقدار کمی از سطح رویی مدفوع را بدون اینکه با ادرار یا آب مخلوط گردد، در ظرف مخصوص قرار داده و درب آن محکم بسته شود.
نمونه باید سریعا به آزمایشگاه تحویل داده شود در غیر اینصورت تا زمان رسیدن به آزمایشگاه در دمای معادل یخچال (8-2 درجه سانتیگراد) نگه داری شود و از قرار دادن نمونه ها در گرما یا در مجاورت نور خورشید خودداری شود.
تاخیر در آزمایش می تواند تاثیر منفی بر نتایج این آزمایش داشته باشد.
نمونه مدفوع نباید با ادرار یا سایر مواد آلوده شود.
دستورالعمل تهیه نمونه جهت آزمایش مدفوع از نظر انگل اکسیور (اسکاچ تست)
- یک عدد لام شیشه ای از آزمایشگاه دریافت کنید.
- برای انجام نمونه گیری صبح زود قبل از آنکه بیمار از رختخواب بلند شود و اجابت مزاج نماید یک قطعه (5 سانتیمتر چسب نواری شفاف) را از طرف چسب دار آن محکم به ناحیه اطراف مقعد چسبانده و فشار دهید که در صورت وجود انگل یا تخم آن به سطح چسب دار نوار بچسبد.
- بعد از حدود 10 دقیقه چسب را بلند کرده و آنرا از طرف چسب دار روی لام شیشه ای بچسبانید.
- لام را در اولین فرصت و ترجیحا در شیفت کاری صبح به آزمایشگاه ارسال نمایید.
دستورالعمل نمونه گیری قند خون 2 ساعت بعد از صبحانه( 2HPP)
- پس از اینکه نمونه خون برای اندازه گیری قند خون ناشتا از شما گرفته شد، صبحانه میل نمایید. حتی الامکان صبحانه هر روزه را همراه خود آورده و در آزمایشگاه صرف نمائید. توصیه می شود که صبحانه حاوی حداقل 75 گرم مواد قندی باشد. (از خوردن غذاهای غیرمعمول و همینطور عسل خودداری نمائید.)
- در مورد مصرف دارو و یا تزریق انسولین صبح روز آزمایش و طی دو ساعت انجام آزمایش با پزشک معالج هماهنگ نمائید.
- زمان شروع خوردن صبحانه ساعت را یادداشت کنید. نمونه گیری دقیقا 2 ساعت پس از زمان مذکور انجام می پذیرد.
- قبل از انجام نمونه گیری و در حین 2 ساعت آمادگی اکیدا از مصرف دخانیات اجتناب نمائید، زیرا باعث افزایش سطح گلوکز خون می گردد.
- پس از اتمام صبحانه، از خوردن هر نوع خوردنی و آشامیدنی خودداری نمائید. نوشیدن آب در حد لازم مانعی ندارد.
- قبل از انجام نمونه گیری و در حین 2 ساعت آمادگی، از انجام ورزش سنگین و هرگونه فعالیت بدنی غیرمعمول خودداری نمائید.
- مصرف استامینوفن قبل از آزمایش ممکن است باعث افزایش کاذب قند خون شود، بنابراین توصیه می شود که در صورت مصرف، موضوع را به پزشک اطلاع دهید.
دستورالعمل نمونه گیری برای آزمایش تحمل گلوکز
- مراجعه کننده محترم توجه داشته باشید که برای نمونه گیری حداقل 3 الی 4 ساعت باید در آزمایشگاه حضور داشته باشید و توصیه شده است نمونه گیری بین ساعات 7 تا 9 صبح شروع شود.
- انجام نمونه گیری خون برای به دست آوردن قند خون ناشتا قبل از میل کردن شربت قند الزامی است.
- شربت قندی و یا پودر گلوکز را که همکاران بخش نمونه گیری به شما می دهند را در مدت 5 دقیقه بنوشید و بلافاصله فرد نمونه گیر را مطلع سازید تا ساعات نمونه گیری شما را جهت مراحل نمونه گیری بصوررت مکتوب به شما اعلام نماید.
- حتما در زمان های اعلام شده در آزمایشگاه حضور داشته باشید.
- در مورد مصرف دارو و یا تزریق انسولین صبح روز آزمایش و طی دو ساعت انجام آزمایش با پزشک معالج هماهنگ نمایید.
- در طول زمان انجام نمونه گیری ورزش نکنید و از استعمال دخانیات پرهیز کنید و هیچ غذایی میل نکنید، ولی بهتر است آب بنوشید.
- چنانچه شربت گلوکز خورده شده را استفراغ کردید حتما مسئول نمونه گیری را مطلع سازید.
- بعد از میل کردن شربت قند ممکن است دچار حالت سرگیجه، لرزش، دلواپسی، عرق کردن و ضعف شوید که این حالات گذرا هستند، ولی چنانچه این حالات به طول انجامیدند، حتما مسئول نمونه گیری را مطلع سازید.
- پس از اتمام نمونه گیری می توانید غذای عادی روزانه خود را میل کنید
دستورالعمل نمونه گیری برای آزمایش GCT
- برای آماده سازی و نمونه گیری حداقل 90 دقیقه وقت لازم است.
- ناشتا بودن برای این آزمایش ضروری نیست ولی باید از آخرین وعده غذایی حداقل 2 ساعت گذشته باشد.
- شربت قندی و یا پودر گلوکز که به شما داده می شود حاوی 50 گرم گلوکز است. لطفا آنرا ظرف مدت 5 دقیقه میل کنید.
- وقتی شربت را کاملا میل کردید ساعت را نگاه کرده به پرسنل نمونه گیری اطلاع دهید تا حتما روی برگه شما ثبت گردد و ساعت نمونه گیری به شما اطلاع داده شود.
- بعد از میل نمودن شربت تا زمان نمونه گیری از خوردن، سیگار کشیدن، آشامیدن و ورزش کردن خودداری کنید.
دستورالعمل تهیه نمونه مایع منی
- ترجيحا از مصرف دارو بخصوص آنتي بيوتيك خودداري شود.
- نمونه باید ترجیحا در آزمایشگاه تهیه شود در غیر اینصورت نمونه باید در کمتر از 20 دقیقه به آزمایشگاه تحویل داده شود. در هنگام تحویل نمونه به آزمایشگاه زمان دقیق جمع آوری آن را به مسئول پذیرش اعلام نمائید.
- نمونه باید پس از 3 تا 5 روز پرهیز از نزدیکی تهیه شود، نمونه های که پیش از 2 روز و پس از 7 روز از آخرین نزدیکی جمع آوری شود برای آزمایش مناسب نیست.
- نمونه منی باید از طریق تحریک مصنوعی تهیه شده و در ظرف مخصوصی که از طرف آزمایشگاه در اختیار شما قرار داده شده جمع آوری گردد. نمونه جمع آوری شده توسط کاندوم برای آزمایش مناسب نیست.
- باید دقت شود که تمامی نمونه منی در ظرف مخصوص ریخته شود زیرا چنانچه فقط قسمتی از نمونه در اختیار آزمایشگاه قرار داده شود باعث بدست آمدن نتایج کاذب خواهد شد.
- قبل از ریختن نمونه بداخل ظرف بهتر است با چسباندن ظرف به بدن دمای آنرا به نزدیک درجه حرارت بدن ( 37 درجه ) برسانید.
- سعی کنید تا زمان تحویل نمونه به آزمایشگاه آنرا در دمایی نزدیک به درجه حرارت بدن ( 37 درجه ) نگهداری کنید.
دستورالعمل نمونه گیری خلط
- نمونه صبحگاهی مناسب تر است.
- 1 تا 2 ساعت قبل از گرفتن نمونه خلط چیزی خورده نشود.
- قبل از نمونه گیری دهان با آب و یا سرم فیزیولوژی شستشو داده شود.
- ظرف را باز کرده نفس عمیق از راه بینی کشیده و برای لحظه ای نفس خود را در سینه حبس کنید و با سرفه عمیق خلط خود را داخل ظرف استریل تخلیه نمایید. (سعی شود خلط با آب دهان مخلوط نشود و یا آب دهان به جای خلط داده نشود. توجه: آب دهان شفاف و رقیق است ولی خلط چسبندگی دارد)
- اگر دفع خلط با سرفه عمیق برای بیمار مشکل است می توان به ضربه زدن به قفسه سینه تولید خلط را تحریک کرد.
- چنانچه نمونه گیری در منزل انجام شود، نمونه را پس از جمع آوری بلافاصله و حداکثر در کمتر از یک ساعت به آزمایشگاه برسانید.
- در مورد نمونه های چند نوبته هر روز یک نوبت انجام شود و پس از جمع آوری نمونه در کمتر از یک ساعت به آزمایشگاه برسد.
- توجه شود مشخصات بیمار روی بدنه ظرف ثبت شده باشد.
دستورالعمل قبل از آزمون پوستی توبرکولین یا مانتو PPD
- محل تزریق توسط فردی که آزمایش را برای شما انجام می دهد با خودکار روی پوست شما مشخص می شود. لطفا در صورت پاک شدن یا کمرنگ شدن اثر خودکار آنرا مجدد پررنگ نمایید تا در زمان خواندن آزمایش مشکلی ایجاد نشود.
- نتیجه آزمون بعد از 72-48 ساعت بایستی قرائت شود. در این زمان از استحمام خودداری نمایید. از آنجایی که آزمایش روی بدن فرد انجام می شود بدیهی است که حتما خود شخص باید بعد از 48 الی 72 ساعت به آزمایشگاه مراجعه کند.
- بعد از انجام تزریق ممکن است افزایش ضخامت و سفتی و همچنین قرمزی در پوست ناحیه تزریق رویت گردد. لطفا نگران نشوید. این واکنش در صورت برخورد قبلی با باسیل سل یا انجام واکسیناسیون BCG مشاهده می شود.
- اگر در گذشته یا اخیرا واکسن BCG زده اید زمان تزریق واکسن را به بخش نمونه گیری اطلاع دهید.
- لطفا در صورت احساس خارش در محل تزریق آنرا تحریک نکنید.
- چنانچه به دلایلی بعد از 72 ساعت، مراجعه به آزمایشگاه برای شما مقدور نمی باشد با پزشک خود تماس گرفته و او را مطلع سازید تا توسط ایشان بررسی شوید.
- محل تزریق آزمایش را به مدت 24 الی 72 ساعت نخارانید و آب نزنید.
- برای افرادی که اخیرا نتیجه آزمایش توبوکولین آنها مثبت شده نباید این آزمایش را انجام داد. بنابراین این موضوع را به آزمایشگاه اطلاع دهید.
- برای خانم حامله فقط با دستور کتبی پزشک معالج می توان این آزمایش را انجام داد.
- حتی الامکان تا خواندن آزمایش به جای وضو گرفتن، تیمم کنید.
دستورالعمل نمونه گیری برای آزمایش بعد از نزدیکی PCT
زمان مساعد توصیه شده برای انجام آزمایش طبق دستور پزشک معالج می باشد.
سه روز قبل از آزمایش از تماس جنسی پرهیز گردد (همسر سه روز قبل از آزمایش انزال نداشته باشد).
48 ساعت قبل از مقاربت استفاده از کرم های واژینال ممنوع است.
بعد از مقاربت طبیعی در منزل 15 تا 30 دقیقه از حرکت خودداری کنید و در حالت خوابیده بمانید و تا زمان انجام نمونه گیری ادرار نکنید و دوش نگیرید.
زمان نمونه برداری مناسب و توصیه شده 1 تا 5 ساعت بعد از نزدیکی است، بنابراین در زمان مناسب در آزمایشگاه حضور یابید، مگر در مواردی که پزشک معالج دستورالعمل دیگری داده باشد.
دستورالعمل نمونه گیری جهت آزمایش پرولاکتین
پرولاكتين هورموني است كه از غده هيپوفيز ترشح مي شود، براي اندازه گيري صحيح آن خواهشمند است به موارد زير توجه فرمائيد:
1- نمونه گيري در صبح و بين 2 تا 4 ساعت پس از بيدار شدن شما از خواب بايد انجام شود.
2- تحريك و تماس جنسي در شب قبل و استرس و اضطراب در زمان نمونه گيري برروي ميزان پرولاكتين خون اثر مي گذارد.
3- ترجيحا در شرايط ناشتا مراجعه فرمائيد.
توصيه مي شود در روز خونگيري حدود نيم ساعت در آرامش كامل در آزمايشگاه حضور داشته باشيد.
آزمایش کرونا چگونه انجام می شود؟
این روز ها که در حساس ترین برهه تاریخی هستیم باید بیش از هر زمان دیگری به فکر سلامتی خود و اطرافیان مان باشیم.
در واقع ویروس کرونا در تمام جهان موجب بروز اختلالات بزرگی در سطح اقتصادی و فعالیت های شغلی افراد گردیده است. اما در این میان بسیاری از افرادی که نسبت به وضعیت غیر عادی خود مشکوک هستند برای انجام آزمایش کرونا اقدام می کنند. خوش بختانه در مراکز مختلف و نیز آزمایشگاه های مختلفی شاهد فعالیت های گسترده پرسنل آزمایشگاهی هستیم و آزمایش های کرونا به طور گسترده ای برای افراد انجام می شود.
برای بسیاری از زنان و مردان این سوال مطرح شده است که آزمایش کرونا چگونه انجام می شود؟.
کرونا چه علائمی ایجاد می کند؟
مهم ترین مساله ای که وجود دارد این است که کرونا ویروس موجب بروز چه علائم و نشانه هایی برای افراد می گردد. واقعیت این است که افرادی که به این ویروس مبتلا می شوند علائم و نشانه هایی را مشاهده خواهند کرد. از قبیل:
- سرفه و سردرد
- خستگی و بیحالی
- از دست دادن احساس بویایی
- از دست دادن احساس چشایی؛ در واقع این دسته از افراد تا حد زیادی مزه و طعم خوراکی های مختلف را احساس نحواهند کرد.
- تب و بدن درد
البته مهم ترین نکته ای که باید در این زمینه در نظر داشته باشید این است که این علائم تا مدت زمان دو هفته بروز نخواهند کرد و بعد از دو هفته از آلوده شدن شما به ویروس بروز و ظهور خواهند داشت.
*دومین نکته ای که وجود دارد این است که در تمام دورانی که این بیماری شیوع یافته است طیف وسیعی از علائم و نشانه ها را در افراد مختلف ایجاد کرده است. بنابراین نمی توانیم یکسری علائم قطعی و نهایی را در این زمینه معرفی کنیم.
انواع آزمایشات کرونا و نحوه انجام آن
آزمایش پی سی آر:در این نوع آزمایش متخصصین آزمایشگاهی با استفاده از دستگاه های مخصوصی بخشی از ترشحات گلو یا بینی را بر می دارند. سپس این ترشحات به آزمایشگاه فرستاده شده تا ویروس های موجود درآن برسی شود.
البته از زمانی که ترشحات برداشته می شود تا زمانی که تحت بررسی قرار گیرد تمهیداتی اندیشیده می شود که مواد داخل آن از بین نرود. از همین رو نتیجه آزمایش به درستی تعیین شود.
آزمایش خون:در طی یک نوع ازمایش نیز می توانند با خون گیری و آزمایش محتویات خون به بررسی ابتلای فرد به کرونا بپردازند.
در طی این آزمایش مقداری از خون فرد گرفته می شود و در جریان یک آزمایش دقیق خون افراد بررسی شده و اگر فرد بدین ویروس آلوده شده باشد به راحتی قابل تشخیص خواهد بود.
نکته مهم در زمینه آزمایشات خون:بسیاری از افراد از این که تحت این آزمایش قرار گیرند هراس دارند از این رو رغبت چندانی به انجام آزمایش نشان نمی دهند. اما باید بدانند که انجام آزمایش تا حد زیادی میتواند روند تشخیص بیماری را سرعت بخشیده در نتیجه روند درمان سریع تر آغاز میشود.
کسانی که بدین ویروس مبتلا شده بودند گاها هیچ نوع علائمی نداشته و در دورانی که این بیماری به طور خاموش در بدن شان وجود داشته است بسیاری از افراد اطراف خودشان را آلوده ساخته بودند.
از این رو لازم است که این تذکر را جدی بگیرید و در صورتی که به ابتلا بدین ویروس مشکوک هستید برای انجام آزمایش اقدام کنید.
نتیجه گیری
در پایان این نوید را خواهیم داد که بسیاری از مراقبت های بهداشتی و استفاده از ماسک و دستکش و نیز رعایت فاصله اجتماعی می تواند تا حد قابل توجهی احتمال ابتلای شما به این ویروس را کاهش دهد.
بنابراین لازم است که تمامی نکات مراقبتی را جدی گرفته تا از این ویروس به دور باشید.
مقالات مرتبط را به منظور افزایش اطلاعات و آگاهی مطالعه فرمایید: آزمایش خون برای تشخیص سریع کرونا
از طریق راه های ارتباطی زیر می توانید جهت مشاوره و انجام آزمایش های از این دست با آزمایشگاه تخصصی پزشکی جردن ارتباط برقرار کنید شناخت آزمایشگاه خوب برای افراد غیر متخصص
آزمایشگاه خوب زیاد هست.لزوما آزمایشگاهی که پزشک معرفی می کند، تنها آزمایشگاه خوب نیست و می توانید از سایر آزمایشگاه های نزدیک محل رفت و آمدتان هم کمک بگیرید. مگر اینکه پزشک شما آزمایش خاصی درخواست داده و همه جا قادر به انجامش نباشند.چرا که گاهی مابین پزشکان و سایر مراکز خدمات درمانی مثل آزمایشگاه، رادیولوژی و امثالهم… قراردادهایی برای دریافت سود مشترک بینشان منعقد می شود که بعضاً موجبات هدر رفت زمان به علت دور بودن آدرس مورد نظر و گاهی تحمیل هزینه ی اضافه به بیمار می شود.
آزمایشگاه شلوغ:لزوماً شلوغ و بزرگ بودن آزمایشگاه دلیل بر تأیید دقت بالا و صحت کامل عملکرد آن آزمایشگاه نیست.
زمان جوابدهی آزمایشگاه :توجه به تاریخ جوابدهی نکته ی قابل تأملی ست. با توجه به نوع تست های درخواستی تاریخ جوابدهی تنظیم می شود.هر چه که این زمان کوتاه تر باشد بهتر هست. چرا که نمونه ی مورد آزمایش با خروج از بدن و عوامل محیطی و زمان فریز شدن و آب شدن تحت تأثیر قرار می گیرد و این عوامل روی نتیجه حاصل، اثر نامطلوب خواهند گذاشت.
از یک آزمایشگاه استفاده کنید.
بهتر است هر فرد یا خانواده, آزمایشگاهی همیشگی داشته باشد. زیرا سوابق بیمار در سیستم آنجا ذخیره می شود و هر جوابدهی مجدد با سابقه ی آن کنترل شده و در صورت مشاهده تغییر غیرطبیعی، بررسی های تکمیلی را انجام داده و بیمار را جهت مشاوره به پزشک سوق میدهند.
همچنین برای بیمارانی که در بررسی اندکس خاصی مداومت دارند، مثلا لازم است قند خون، کلسترول، پروستات،کراتنین و غیره بررسی مستمر شوند، چه بهتر که از یک آزمایشگاه استفاده کنند. چون در آزمایشگاه ها مواد اولیه از شرکت های مختلف تهیه میشوند. از دستگاه ها و روش های مختلف استفاده می کنند و کارشناسان مختلف روی نمونه ی شما بررسی های تشخیصی یا دستگاهی انجام می دهند.
عواملی اینچنین موجب تفاوت اندکی میان جواب نهایی ای می شود که بدست شما می رسد.
پس بیمارانی که بررسی های مستمر دارند بهتر است از یک آزمایشگاه استفاده کنند تا بررسی ریتم تغییرات و تناوب اعداد برای پزشک دقیق تر باشد.
هر از گاهی مقایسه کنید.
با توجه به توضیحات بالا، تشخیص آزمایشگاه خوب از بد یک سری معیارهای کلی برای بیمار دارد که به آنها اشاره شد.
در نهایت با در نظر گرفتن توصیه های بالا، بد نیست که آزمایشگاه همیشگی تان را گاهی کنترل کنید. به این صورت که همان تست های همیشگی را در «یک» آزمایشگاه دیگر، که در هر شهر قطعا آزمایشگاه های خوب شناخته شده ای هست، کنترل کنید،
به این صورت که نتیجه ی حاصل هر دو نه اینکه عیناً مشابه هم باشند اما نزدیک به هم باشند و منجر به تشخیص یکسان برای پزشک شوند. برای بررسی این منظور کمک گرفتن از پزشک راه بهتری برای این مقایسه است.
آزمایش های لازم برای آزمایش کامل بدن چیست؟
آزمایش کامل بدن شما باید سلامتی قسمت های مختلف بدن خود را مورد آزمایش قرار دهید. ما در این مقاله لیست آزمایش های آزمایش کامل بدن را معرفی می کنیم.
آزمایش های آزمایش کامل بدن دو نوع است؛ فردی و آزمایشگاهی. هر شخص باید هر چند وقت یکبار بدن خود را بررسی کند و اگر به مورد مشکوکی برخورد هر چه سریع تر به پزشک مراجعه کند که به این نوع بررسی آزمایش فردی می گویند.
در آزمایش آزمایشگاهی، فرد با مراجعه به پزشک، و بسته به نیازش پزشک آزمایش های لازم را برای آن فرد تجویز می کند.
- آزمایش میزان چربی خون:شامل کلسترول و تری گلیسرید(HDL و LDL) چرا که بالا بودن چربی خون باعث گرفتگی رگ ها و عدم خون رسانی درست به قلب می شود.
- آزمایش تعداد سلول های خونی(CBC):شامل بررسی سلول های خونی از نظر تعداد، سایز و شکل ظاهری آن ها و اندازه گیری مقدار هموگلوبین و هماتوکریت است.
- آزمایش میزان قند خون:یکی از مهم ترین مواردی که باید حتما بررسی شود میزان قندخون ناشتا و هموگلوبین A1C است چرا که بالا بودن میزان قندخون باعث بروز بیماری هایی چون نارسایی کلیه، کاهش دید و… می شود .
- آزمایش عملکرد کبد:برای تشخیص اختلالات کبدی از جمله هپاتیت باید بطور مرتب آزمایش خون بدهید و فاکتور های بیلیروبین، آنزیم های کبدی بخصوصSGPT ،SGOT و آلبومین را بررسی کنید.
- لیست آزمایش های آزمایش کامل بدن:آزمایش عملکرد تیرویید TSH، T3و T4 از جمله فاکتورهای مهم در بررسی سلامت تیروئید هستند. که هر کدام از این ها یک مقدار مشخص دارند و در صورت اختلال در مقدار آن ها فرد دچار کم کاری یا پرکاری تیروئید می شود.
- آزمایش عملکرد کلیه:عملکرد کلیه ها را از طریق آنالیز ادرار، اندازه گیری اوره ( BUN ) و کراتینین ( Cr ) بررسی می کنند. افرادی که مبتلا به کم کاری کلیه، دردها و عفونت های کلیوی و دیالیز کلیه هستند باید بطور مرتب آزمایش خون بدهند.
- آزمایش الکترولیت های خون:برای بررسی الکترولیت های خون باید سدیم، پتاسیم و کلسیم خون را از طریق آزمایش خون اندازه بگیرید.
- آزمایش اسیداوریک خون:این آزمایش برای کسانی که ممکن است به نقرس یا سنگ کلیه مبتلا باشند تجویز می شود.
- آزمایش های زنان:شامل آزمایش پاپ اسمیر برای تشخیص سرطان دهانه ی رحم است.
- آزمایش های آقایان:در این آزمایش هورمون PSA را برای تشخیص سرطان پروستات مورد بررسی قرار می دهند.
- آزمایش CRP:این آزمایش مربوط به بررسی وجود التهاب در بدن افراد، قبل از بروز بیماری است.
- آزمایش میزان مواد معدنی خون:این آزمایش برای کودکان، افراد سالخورده و بانوان در سنین و شرایط خاصی که دچار اختلالات هستند، انجام می گیرد.
- آزمایش میزان ویتامین ها در بدن:میزان ویتامین های موجود در بدن را از طریق آزمایش خون بررسی می کنند. بررسی ویتامین D برای جذب کلسیم، پوکی استخوان بخصوص در بانوان، بررسی اختلالات سوء جذب، مطالعات و بررسی سرطان ها ازجمله سرطان پستان، سرطان پانکراس، سرطان کولون لازم است.
- همچنین برای دانستن نوعی کم خونی و بعضی اختلالات سیستم گوارشی ویتامین B12 را بررسی می کنند.
- آزمایش میزان هورمون :هورمون های موجود در بدن شما می توانید از طریق آزمایش خون هورمون های بدن خود را اندازه گیری کنید.رایج ترین هورمون هایی که بررسی می شوند عبارتند از: هورمون بارداری ( BHCG )، هورمون های تیروئیدی، هورمون های جنسی (رایج ترین هورمون های جنسی در مردان PSA برای عملکرد پروستات و در خانم ها LH و FSH هستند).
- آزمایش سلامت مغز:انجام این آزمایش به افرادی که دچار ناکارآمدی سیستم عصبی هستند توصیه می شود. گاهی اوقات افرادی که سالم هستند هم بد نیست که سلامت مغز خود را مورد ارزیابی قرار دهند.
- آزمایش سلامت قلب:برای بررسی سلامت قلب باید فشارخون، کلسترول خون و BMI را همیشه کنترل کنیم. همچنین با استفاده از الکتروکاردیوگرافی می توانیم سلامت قلب خود را بررسی کنیم.
- آزمایش چشم ها:برای بررسی سلامت چشم های خود باید هر سال یکبار به پزشک متخصص مراجعه کرده و از سلامت آن ها اطمینان حاصل کنید.
- آزمایش سلامت دندان و لثه:برای بررسی سلامت دندان ها و لثه ی خود باید هر شش ماه یکبار به دندانپزشک مراجعه کرده و از سلامت دندان های خود مطمئن شوید.
- آزمایش تراکم استخوان ها:خانم ها با افزایش سن با مشکلاتی همچون نرمی استخوان یا شکستگی خودبخودی استخوان ها مواجه می شوند. از این رو لازم است که بعد از سن 65 سالگی بطور منظم آزمایش سنجش تراکم استخوان را انجام بدهند.
- آزمایش برای تشخیص سرطان روده بزرگ (کلونوسکوپی):یکی از مشکلات شایع در سنین بالای 50 سال، ابتلا به سرطان روده بزرگ است. به همین دلیل به کسانی که سنشان بالای 50 سال است و افراد جوان تری که خطر بروز این بیماری در خانواده آنها بالا است، توصیه می شود که حتما تست کلونوسکوپی را انجام دهند.
- آزمایش برای تشخیص سرطان سینه:برای تشخیص سرطان سینه دو روش وجود دارد؛ یکی معاینه ی فیزیکی توسط پزشک و روش دیگر انجام ماموگرافی است.ماموگرافی یک تست اشعه ایکس از پستان، جهت تشخیص سرطان سینه است. توصیه می شود خانم هایی که سنشان بالای 40 سال است هر دوسال یکبار ماموگرافی انجام دهند.